Ítem


Poderes probatorios del juez laboral en Chile: una nueva perspectiva

El presente TFM examina el alcance, los límites y la normativa vigente relativa a los poderes probatorios del juez laboral en Chile, con un enfoque en el problema epistémico de las lagunas e insuficiencia probatoria, analizando el ejercicio de dichas facultades como mecanismo de tratamiento y solución para abordar esta problemática. A partir de ello, el objetivo es proponer una nueva visión de estos poderes, superando la perspectiva tradicional que los asocia a la pérdida de imparcialidad y a modelos de proceso inquisitivo, comprendiéndolos más bien como una herramienta complementaria para la toma de decisiones racionales, justas y orientadas a la verdad. Entre otras cosas, se revisa específicamente la facultad de los jueces de indicar lagunas probatorias a las partes como forma de mejorar la calidad epistémica de los procesos, abordando su necesidad y las dificultades teóricas y prácticas que podría conllevar. En dicho contexto, se propone una reforma al Código del Trabajo que permita al juez desplegar dicho poder probatorio, estableciendo criterios, límites y asegurando la eficacia de las garantías y principios del proceso laboral, en favor de una actividad probatoria colaborativa entre juez y partes. El análisis concluye que, aplicados correctamente, estos poderes pueden contribuir a un proceso más justo y eficiente, aunque se resalta la necesidad de estudios empíricos y jurisprudenciales que profundicen en la temática

This TFM examines the scope, limits, and current legal framework governing the evidentiary powers of labor judges in Chile, with a focus on the epistemic problem of evidentiary gaps and insufficiency. It analyzes the exercise of such powers as a mechanism to address and resolve this issue. The objective is to propose a new understanding of these powers, moving beyond the traditional view that links them to a loss of impartiality and inquisitorial procedural models, and instead conceiving them as complementary tools for making rational, fair, and truth-oriented decisions. Among other aspects, the study specifically reviews the judges’ authority to point out evidentiary gaps to the parties as a means of improving the epistemic quality of proceedings, addressing both the necessity of this faculty and the theoretical and practical challenges it may entail. In this context, the thesis proposes a reform to the Chilean Labor Code that would allow judges to exercise this evidentiary power, establishing clear criteria, limits, and safeguards to uphold procedural guarantees and principles, thereby fostering a collaborative evidentiary process between judge and parties. The analysis concludes that, if properly applied, these powers can contribute to a fairer and more efficient process, while also emphasizing the need for empirical and jurisprudential studies to further explore this topic

16

Director: Università di Genova
Ferrer Beltran, Jordi
Altres contribucions: Universitat de Girona. Cátedra de Cultura Jurídica
Autor: Morales Contreras, Francia
Data: abril 2025
Resum: El presente TFM examina el alcance, los límites y la normativa vigente relativa a los poderes probatorios del juez laboral en Chile, con un enfoque en el problema epistémico de las lagunas e insuficiencia probatoria, analizando el ejercicio de dichas facultades como mecanismo de tratamiento y solución para abordar esta problemática. A partir de ello, el objetivo es proponer una nueva visión de estos poderes, superando la perspectiva tradicional que los asocia a la pérdida de imparcialidad y a modelos de proceso inquisitivo, comprendiéndolos más bien como una herramienta complementaria para la toma de decisiones racionales, justas y orientadas a la verdad. Entre otras cosas, se revisa específicamente la facultad de los jueces de indicar lagunas probatorias a las partes como forma de mejorar la calidad epistémica de los procesos, abordando su necesidad y las dificultades teóricas y prácticas que podría conllevar. En dicho contexto, se propone una reforma al Código del Trabajo que permita al juez desplegar dicho poder probatorio, estableciendo criterios, límites y asegurando la eficacia de las garantías y principios del proceso laboral, en favor de una actividad probatoria colaborativa entre juez y partes. El análisis concluye que, aplicados correctamente, estos poderes pueden contribuir a un proceso más justo y eficiente, aunque se resalta la necesidad de estudios empíricos y jurisprudenciales que profundicen en la temática
This TFM examines the scope, limits, and current legal framework governing the evidentiary powers of labor judges in Chile, with a focus on the epistemic problem of evidentiary gaps and insufficiency. It analyzes the exercise of such powers as a mechanism to address and resolve this issue. The objective is to propose a new understanding of these powers, moving beyond the traditional view that links them to a loss of impartiality and inquisitorial procedural models, and instead conceiving them as complementary tools for making rational, fair, and truth-oriented decisions. Among other aspects, the study specifically reviews the judges’ authority to point out evidentiary gaps to the parties as a means of improving the epistemic quality of proceedings, addressing both the necessity of this faculty and the theoretical and practical challenges it may entail. In this context, the thesis proposes a reform to the Chilean Labor Code that would allow judges to exercise this evidentiary power, establishing clear criteria, limits, and safeguards to uphold procedural guarantees and principles, thereby fostering a collaborative evidentiary process between judge and parties. The analysis concludes that, if properly applied, these powers can contribute to a fairer and more efficient process, while also emphasizing the need for empirical and jurisprudential studies to further explore this topic
16
Format: application/pdf
Accés al document: http://hdl.handle.net/10256/27407
Llenguatge: spa
Drets: Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
URI Drets: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/
Matèria: Prova (Dret) -- Xile
Càrrega de la prova -- Xile
Procediment del treball -- Xile
Coneixement, Teoria del -- Dret i legislació
Evidence (Law) -- Chile
Burden of proof -- Chile
Labor courts -- Chile
Knowledge, Theory of (Law)
Títol: Poderes probatorios del juez laboral en Chile: una nueva perspectiva
Tipus: info:eu-repo/semantics/masterThesis
Repositori: DUGiDocs

Matèries

Autors